Wie vroeger naar Zandvoort wilde, en niet over een automobiel beschikte, kon zowel met de tram als met de trein. Het Zandvoorts Museum wijdt er een tentoonstelling aan, inclusief een groot digitaal panorama over het strandleven.
De tentoonstelling van de Haarlemse multimediakunstenaar Stefan de Groot omvat zowel kleurrijke schilderijen over de reis naar Zandvoort als prachtige, oude tramaffiches. De trams horen bij een tijd dat Zandvoort dè badplaats was voor gewone mensen, want tot aan de Eerste Wereldoorlog waren het vooral de welgestelden die uit heel Europa naar Zandvoort togen om er te kuren en de gezonde zeelucht in te ademen.
De tentoonstelling begint met de eerste tram die in 1904 vanaf het Spui in Amsterdam via Halfweg, Haarlem en de duinen naar Zandvoort reed. De eerste trams waren groen en werden in de volksmond De Kikker genoemd, vanwege de kleur, vanwege de grote koplampen en omdat-ie een beetje waggelde als hij langs de Haarlemmer Trekvaart reed.
De expositie toont twee korte video’s met oude filmbeelden, waarop je bijvoorbeeld de stoomtram nog kunt zien rijden.
In 1957 hief Amsterdam de tramlijn naar Zandvoort op. Het autoverkeer was toegenomen en de trams, die lang en breed waren, zaten steeds meer in de weg. De tram werd vervangen door buslijn 80, die ongeveer dezelfde route als de tram volgt.
Haarlemmer Trekvaart
De Groot laat niet alleen het verleden zien; hij maakte ook een impressie van treinstation Sloterdijk. “Trein en tram hebben heel lang langs de Haarlemmer Trekvaart naast elkaar gereden. De tram reed waar nu de auto’s rijden.”
Eén van de aardigste onderdelen van de tentoonstelling is een digitaal panorama van zes bij vier meter, waarop Stefan de Groot laat zien hoe de badplaats zich tussen 1918 en 2018 heeft ontwikkeld. Hiervoor gebruikte hij moderne technieken, een iPad, om het verleden tot leven te wekken. “Ik vertel het verhaal, waarna het pas wordt geschilderd. Ik vertel dus over de badcultuur van toen en hoe al die hotels werden gebouwd, waarbij ik Hotel d’Orange als voorbeeld neem. Zonder de iPad, die opneemt wat je schildert, had ik dat panorama nooit kunnen maken.”
Dat die grand hotels er niet meer staan, waarvan een aantal overigens van hout waren, komt omdat ze in 1943 op last van de bezetter werden gesloopt, om plaats te maken voor een verdedigingslinie, de Atlantikwall.
De tentoonstelling ‘We Gaan Naar Zandvoort!’ is tot en met 10 maart te zien in het Zandvoorts Museum, Swaluëstraat 1, Zandvoort. Zie voor openingstijden: www.zandvoortsmuseum.nl