Toegankelijke kunst gecombineerd met werk waar je door wordt verrast. En vooral kunst van nu. Dat typeert Museum Jan van der Togt vindt de nieuwe directeur Marieke Uildriks.
Bladerend door het prachtige boek over het werk van schilder Tjalf Sparnaay wordt Marieke Uildriks steeds enthousiaster. “Een ketchupfles met aangekoekte resten in de dop, frites, kroketten en die extreem uitvergroot geschilderd. Veel Hollandser wordt het niet,” zegt ze stralend. “Dit wil je zien!”
Vanaf 17 oktober zijn de hyperrealistische doeken van Sparnaay in Museum Jan van der Togt te zien. “Je gaat met hele andere ogen naar iets heel alledaags als een gebakken ei kijken. Je wordt aan de ene kant verleid, zo lekker ziet het er allemaal uit, en tegelijkertijd stoot het af, de glibberige, vette gesmolten kaas tussen de hamburger bijvoorbeeld.”
Intrigerend
Als ze ergens hoge verwachtingen van heeft, dan is het wel van de tentoonstelling over het werk van deze Nederlandse fijnschilder. “Ik zie een en al beweging. Je wordt naar de schilderijen toegetrokken en vooral gegrepen door de enorme concentratie van de schilder om dit soort doeken te kunnen maken om vervolgens een stap achteruit te doen om op je in te laten werken wat je nu precies ziet. Intrigerend realistisch geschilderd.” Een blockbuster dus, waar ongetwijfeld veel bezoekers op af zullen komen.
De expositie over het werk van Sparnaay past volgens haar ook helemaal bij Museum Jan van der Togt. “Het is toegankelijke, begrijpelijke kunst van een levende kunstenaar van nu, die al jaren niet meer op een museaal podium te zien is geweest.” En dat is ook precies wat de komende jaren in het museum centraal staat: kunst vanaf de jaren negentig tot nu, en van diverse disciplines: schilderkunst, glas, maar ook fashion en design.
Verzamelaar
Marieke Uildriks is de nieuwe directeur van het museum dat inmiddels 28 jaar bestaat en vernoemd is naar de oprichter ervan, de industrieel en verzamelaar Jan van der Togt, vooral bekend als directeur van Tomado. Van der Togt verzamelde naast sculpturen, van Zadkine onder meer, en schilderijen (veel Sam Francis), vooral ook hedendaagse glaskunst. Zo raakte hij ook bevriend met de Amstelveense beeldend kunstenaar Jan Verschoor, die vervolgens de eerste directeur van het museum werd en in 25 jaar tijd het museum z’n identiteit heeft gegeven.
“Wat een kansen liggen hier nog, dacht ik toen ik voor het eerst in het museum liep. Ik was oprecht onder de indruk van de collectie, van de ruimten. Dat ik dit niet kende!” Woonachtig in Amstelveen erkent Uildriks dat ze, net als veel Amstelveners trouwens, vooral op Amsterdam gericht was. “Komende jaren gaan we hier een stap in maken. Met gemeentesubsidie kunnen we door te professionaliseren het museum verder laten groeien, meer naamsbekendheid geven en een ontmoetingsplaats laten worden voor iedere Amstelvener.”
Kunsthistorica
Uildriks weet waar ze het over heeft: na het Paleis op de Dam was de kunsthistorica de afgelopen tien jaar als projectleider in het Van Gogh Museum verantwoordelijk voor de heropening van De Mesdag Collectie en de grote tentoonstellingen ‘Van Gogh en Japan’ en ‘Munch: Van Gogh’.
“Na tien jaar vond ik het tijd voor iets nieuws. En dit is wat ik wil: een klein museum waar veel mogelijk is. Museum Jan van der Togt is een bijzondere plek vol verhalen die nog zoveel kansen te bieden heeft. En ik leer hier zoveel: op het gebied van de politiek, van fondsenwerving het in balans brengen van de inhoudelijke én de zakelijke kant. . Ik vind het een enorme uitdaging om als cultureel ondernemer dit museum verder uit te bouwen.”
Regionaal museum
Museum Jan van der Togt biedt een esthetische, inspirerende beleving, vindt Uildriks. “Zeker ook voor kinderen is dat van groot belang. We gaan veel meer doen aan educatie, zodat elk kind uit Amstelveen een keer in het museum is geweest. De kans is dan groot dat ze later ook terugkomen. Museum Jan van der Togt moet het regionale museum worden voor het hele gezin, dat minimaal een keer per jaar een tentoonstelling heeft met een landelijke uitstraling, zoals nu met de schilderijen van Tjalf Sparnaay.”
“Ik zoek ook altijd naar de gouden combinatie van iets dat populair is en waar veel mensen op af komen naast iets dat meer gespecialiseerd is, dat voor een verrijking zorgt. In september brengen we de jonge fotograaf Bas Meeuws die geweldige bloemstillevens creëert naast een tentoonstelling over 50 jaar glas aan de Rietveld Academie. Daarvoor nemen we enkele glasobjecten uit onze eigen collectie als uitgangspunt, waaronder Andries Copier, en trekken de lijn door naar het nu, met pas afgestudeerde, talentvolle glaskunstenaars, dat we gaan aanvullen. We hebben hier een gastcurator bij betrokken. Dit is iets nieuws voor het museum, maar wel iets dat we vaker gaan doen.”
Huiskamergevoel
Sfeer vindt Uildriks heel erg belangrijk, vertelt ze. “Mensen verontschuldigen zich nogal eens als ze een museum binnenlopen en zeggen: ik weet niets van kunst. Een museum heeft natuurlijk ook een beetje hoge drempel voor veel mensen. Wat mij betreft moet het juist een huiskamergevoel uitstralen, zodat het laagdrempelig is en mensen ook graag terugkomen.”
Een betere vindbaarheid van het museum staat ook op haar to-do lijstje. “In 2020 gaan we de gevel aanpakken. Je moet meteen kunnen zien: hier is het museum. Dit is nu niet het geval. Met een andere gevel springt de museumwinkel ook meer in het oog als de plek waar je bijvoorbeeld ook voor een cadeau terecht kunt. En we gaan in een hoek van de museumwinkel koffie schenken, want dat mis ik nu echt. En verder wordt het museum rolstoeltoegankelijk gemaakt.”
“Het is ook heel goed om in het Oude Dorp samen op te trekken en te proberen veel Amstelveners hier naar toe te halen. Het lijkt mij geweldig als La Gare (coffee & sandwichcafé-red) bijvoorbeeld een Sparnaay spiegelei op de kaart heeft staan en verwijst naar de expositie in het museum. Dan heb je een mooie wisselwerking.”
Museum Jan van der Togt
Dorpsstraat 50
Amstelveen
T 020 641 57 54
W www.jvdtogt.nl
Openingstijden:
Dinsdag t/m zondag van 11.00 – 17.00 uur
Beeld Marieke Uildriks: Eddy Wenting Photography